اوتیسم یا درخودماندگی یکی از موضوعاتی است که آگاهی عمومی درباره آن در دنیا به شدت کم است. تحقیقات نشان میدهد که در آمریکای شمالی اگر از صد نفر پرسیده شود که اوتیسم چیست ؟ تنها هفت نفر به گونه ای صحیح میتوانند درباره اوتیسم توضیح دهند. بسیاری از افراد از طریق جراید و رسانه ها و یا از این طرف و آن طرف نام اوتیسم به گوش شان خورده است ولی به اندازه کافی درباره آن درک مفاهیم ندارند. در این مقاله توضیحاتی درباره اوتیسم یا درخودماندگی به زبان ساده داده شده و با مطالعه آن ظرف چند دقیقه خواهیم دانست که اوتیسم چیست ؟ و چه علائم و مشخصه هایی دارد و درک صحیحی از اوتیسم خواهیم داشت.
اوتیسم یک اختلال است. اختلالی که مادام العمر است و با تاثیر گذاری منفی روی مغز، مهارت های اجتماعی و درک فرد را از دنیای اطرافش بسیار محدود میکند. افراد اوتیستیک (افراد مبتلا به اوتیسم) در دنیای متفاوتی زندگی میکنند، دنیایی که مخصوص به خودشان است و با سایر انسان ها متفاوت است. آنها متفاوت می بینند، متفاوت احساس میکنند و متفاوت می اندیشند. در حقیقت اوتیسم، گونه ای دیگر از انسان بودن است. بنابراین این تفاوت ها باعث می شود که افراد اوتیستیک به سختی بتوانند با انسان های دیگر ارتباط برقرار کنند.
یک فرد مبتلا به اوتیسم، تا آخر عمر اوتیستیک باقی خواهد ماند. اوتیسم یا درخودماندگی درمان ندارد و تنها می توان به این افراد آموزش های مخصوصی داد تا بتوانند راحت تر با سایر انسانها و جهان پیرامون شان ارتباط برقرار کنند. بنابراین اوتیسم جنبه ی بنیادین هویت فردی است که این اختلال را دارد و نمی توان آن را درمان کرد.
اوتیسم طیف های مختلفی دارد که دانستن آنها بیشتر به درد متخصصین میخورد. اما آنچه که در تمام افراد اوتیستیک مشترک است، ناتوانی های کلامی و شناختی است که در تعدادی از مبتلایان بسیار شدید است و در تعدادی دیگر خفیف تر. معمولا” ده درصد از افراد اوتیستیک در حالی که ناتوانی های آشکار کلامی و شناختی دارند، دارای توانایی های نبوغ آمیز هستند. مثلا” میتوانند یک کتاب را با یک مرتبه خواندن حفظ کنند و یا سایر توانایی های عجیب و غریب دیگر.
اما اوضاع برای نود درصد دیگر افراد اوتیستیک به این جالبی نیست. اکثریت قاطع افراد مبتلا به اوتیسم، بهره هوشی پایین تری نسبت به افراد عادی دارند. اما بهرحال همه افراد اوتیستیک با آموزش و کمک مناسب می توانند زندگی نسبتا” مناسبی را تجربه کنند. آنچه مسلم است افراد اوتیستیک با کمک گرفتن از متخصصین، توانایی یادگیری و رشد را دارند.
احتمال دارا بودن اوتیسم چقدر است؟
متاسفانه اوتیسم بسیار اختلال شایعی است و مطالعات نشان می دهد که درصد شیوع آن نیز در دنیا رو به افزایش است. بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت، از هر یکصد و شصت کودک، یکی اوتیسم یا درخودماندگی دارد. این آمار شیوع بسیار بالای این اختلال را نشان میدهد.
بر طبق همان آمار سازمان جهانی بهداشت، آمار شیوع اوتیسم در پسران واقعا” نگران کننده است. از هر چهل و دو فرزند پسر، یکی اوتیستیک است! و حال اینکه این آمار در فرزندان دختر یک به یکصد و هشتاد و نه است. در حقیقت میزان شیوع اوتیسم در پسران چهار برابر بیش از دختران است.
آنها متفاوت می بینند، متفاوت احساس میکنند و متفاوت می اندیشند. در حقیقت اوتیسم، گونه ای دیگر از انسان بودن است. بنابراین این تفاوت ها باعث می شود که افراد اوتیستیک به سختی بتوانند با انسان های دیگر ارتباط برقرار کنند.
علائم و نشانه های اصلی اوتیسم یا درخودماندگی چیست ؟
شاخص ترین علائم و نشانه های اوتیسم عبارت است از عدم تمایل به ارتباط چشمی، عدم بروز احساسات و شرکت نکردن در فعالیت های اجتماعی، ناتوایی در انجام زبان بدن و ایما و اشاره و انجام رفتارها و حرکاتی که به عقب مانده های ذهنی شبیه است.
برخی از کودکان از همان ابتدای تولد این علائم را نشان را میدهند و بعضی دیگر نیز مدتی طول خواهد کشید که نشانه های اوتیسم را بروز دهند. اما معمولا” در پنج سال ابتدایی زندگی کودک میتوان با قطعیت تشخیص داد که فرد اوتیستیک هست یا نه.
کودکان اوتیستیک در ابتدا ممکن است با کودکان آرام اشتباه گرفته شوند. این کودکان در مواجه با والدین لبخند نمیزنند، به چشم افراد نگاه نمیکنند، علاقه به بازی و جنب و جوش ندارند و از رفتار افراد پیرامونشان تقلید نمیکنند. همچنین معمولا” کودکان اوتیستیک دیر به حرف می آیند و به سختی صحبت میکنند.
در بیشتر کودکان اوتیستیک، یک نوع وسواس و وابستگی شدید به انجام یک کار تکراری مشاهده میشود. به عنوان مثال برای مدت زمان طولانی در یک مسیر راه میروند یا یک پازل را مدام و برای ساعات طولانی کنار هم می چینند و بطور کلی علاقه به انجام کارهای تکراری و یکسان پشت سر هم دارند. در عین دل بستگی و دل مشغولی به یک وسیله، آنها در برابر هر تغییر رویه در زندگی به شدت مقاوت میکنند و به هیچ عنوان علاقه ندارد که کوچکترین تغییری در زندگی روزمره شان رخ دهد.
اگر علاقه مند هستید که بیشتر و بهتر با اوتیسم و افراد اوتیستیک آشنا شوید و نیز در رابطه با تعلیم و تربیت و آموزش کودکان اوتیستیک بدانید، در اپیزودهای هفتم و هشتم پادکست کانال کودک، بصورت مفصل و کامل به اوتیسم پرداخته شده است و شاید بتوان گفت که کامل ترین محتوایی است که در وب فارسی تا به حال منتشر شده است.
